Kliniek ViaSana

Aanleiding 

Kliniek ViaSana is een zelfstandige kliniek gespecialiseerd in pijn- en bewegingsklachten. ViaSana heeft daarbij vijf expertisegebieden: knie, heup, schouder en arm, voet en enkel, rug en nek. ViaSana is opgezet met het idee om de kwaliteit van zorg continu te verbeteren en dit te kunnen aantonen. Daarbij is ViaSana continu bezig met het transparant maken van de resultaten en het teruggeven van data en informatie aan patiënten. Patiëntgerapporteerde uitkomsten (PROs) én patiënt gerapporteerde uitkomstmetingen (PROMs) hebben hierin een belangrijke rol.  

Beschrijving initiatief PRO(M)s voor zorgoptimalisatie

Binnen Kliniek ViaSana valt de afdeling Wetenschap onder de afdeling Kwaliteit en Veiligheid. Binnen de afdeling wetenschap is een persoon hoofdverantwoordelijk voor het verzamelen van PROs. Het verzamelen van data is ingebed in het dagelijkse zorgproces. De medisch specialist informeert de patiënt over PRO(M)s, de doktersassistent selecteert de juiste vragenlijst, de patiënt vult op een computerstation de eerste vragenlijst in en de afdeling wetenschap zorgt ervoor dat patiënten hun vragenlijsten (volledig) invullen.
PROs worden verzameld middels een digitaal automatisch verzamelsysteem en waar nodig ook middels papieren vragenlijsten. Voor verdere interpretatie worden PROs gekoppeld aan gegevens uit het EPD. De individuele PROs zijn via een web-based applicatie zichtbaar in het EPD. Het PRO-verzamelsysteem kan ook automatisch data naar de LROI sturen.  

Met deze data is een ‘Persoonlijke Prognose Check’-applicatie opgezet: een patients-like-me tool. Doordat patiënten hun (verwachte) behandeling, geslacht, leeftijd, lengte en gewicht invullen, kunnen ze behandeluitkomsten van vergelijkbare patiënten zien. Dit geeft nieuwe patiënten een beeld wat ze kunnen verwachten van een behandeling en behandelde patiënten kunnen zien hoe hun revalidatie ervoor staat. Verder zorgt deze tool voor transparantie over de geleverde kwaliteit van zorg. 
Daarnaast worden de PROs gebruikt voor intern leren en verbeteren middels rapportages met spiegelinformatie en zorgevaluaties. Zorgevaluatie wordt bijvoorbeeld gedaan bij het implementeren van een andere prothese of operatietechniek. Verder doet ViaSana wetenschappelijk onderzoek met en over PRO(M)s. Dit met het doel om het verzamelen van de PROs te optimaliseren en om de zorg te optimaliseren met het gebruik van de PROs.
 

Uitkomsten

De uitkomsten functie, pijn, tevredenheid, hervatten van dagelijkse activiteiten en werk en sport, mate van herstel en kwaliteit van leven worden gemeten met PROMs. ViaSana meet de door de NOV en LROI verplichte uitkomsten met daarnaast enkele aanvullende uitkomsten. 

Borging

Waar in de kwaliteitscyclus staat dit initiatief?
Middels PRO(M)s wordt het perspectief van de patiënt over zijn/haar uitkomsten in beeld te gebracht. Een belangrijk onderdeel van kwaliteit van zorg. Met het verzamelen van PROs wordt meten en registeren bereikt. Middels het gebruik van PROs wordt evalueren, implementeren, verbeteren en agenderen bereikt. 

Schaalbaarheid

Factoren voor implementatie

Om goed gebruik te kunnen maken van en te werken met uitkomstinformatie is het belangrijk dat de data van goede kwaliteit is. Daarvoor is een responspercentage van minimaal 60 procent op twee meetmomenten nodig blijkt uit onderzoek van ViaSana. Dit maakt de benodigde tijd en financiële middelen voor de verzameling te rechtvaardigen. Tips om dit percentage te bereiken zijn:

1. Laat patiënten zien wat het invullen van PROMs voor hen oplevert.
2. Biedt naast primair een digitaal automatisch PRO verzamelsysteem ook papieren vragenlijsten aan.
3. Bouw de PRO-verzameling in in het dagelijkse zorgproces.
4. Gebruik de PROs ook daadwerkelijk.

Kliniek ViaSana geeft aan dat de NOV hierin ook kan ondersteunen. Dit zou kunnen door tijdens de kwaliteitsvisitatie met vakgroepen de dataverzameling en uitkomsten te bespreken. Daarnaast zou de procedure uitkomstanalyse van de NOV, die nu alleen gebaseerd is op prothesegegevens, ook op PROs gebaseerd moeten zijn om een vollediger beeld van de kwaliteit van zorg te krijgen.

Belemmerende factoren

Beleidsadviezen en -rapporten geven vaak veel (zend)informatie. Met alleen zenden worden de beoogde doelen helaas niet bereikt. Het is belangrijk om orthopeden en vakgroepen te begeleiden in het implementeren van de adviezen. Dit vraagt tijd, geld en draagvlak. Een mogelijkheid is om werkgroepen binnen zorginstellingen op te zetten waar bijvoorbeeld een orthopeed, doktersassistente, OK-assistent en/of verpleegkundige en PRO(M)s verantwoordelijke aan deelneemt om zo lokaal draagvlak te creëren. 

Daarnaast is er weinig transparantie van PROs. Voor patiënten is het moeilijk om te zien waar ze de gewenste kwaliteit van zorg kunnen krijgen. Voor de prothesezorg publiceert de LROI publiceert jaarlijks de landelijke cijfers en op ski.dhd.nl zijn de data van indicatorensets inclusief PROs per zorginstelling inzichtelijk. Voor de overige orthopedische behandelingen is het ook voor zorgverleners en zorginstellingen lastig om hun kwaliteit van zorg te vergelijken met collega’s of andere zorginstellingen. 

Meer informatie

Voor meer informatie zie: https://www.viasana.nl/waarom-mensen-voor-viasana-kiezen/kwaliteit-en-wetenschap/