Door de coronapandemie zijn in 2020 en 2021 meer dan 305.000 operaties uitgesteld. Het RIVM heeft berekend dat hierdoor 320.000 levensjaren in goede gezondheid verloren zijn gegaan. De kans is klein dat dit verlies van gezondheid nog teruggewonnen kan worden. Het RIVM adviseert om bij de planning van operaties rekening te houden met de gezondheidswinst die ze opleveren.

Gezondheidsverlies meetbaar maken
Het RIVM-onderzoek naar uitgestelde operaties laat zien wat het gezondheidsverlies is van 12 specialismen waarbinnen planbare operaties worden uitgevoerd. Dit verlies betekent dat mensen (nog) niet kunnen profiteren van het voordeel van de operatie voor hun gezondheid. Dit voordeel – of de gezondheidswinst – wordt uitgedrukt in QALYquality-adjusted life years’s.
QALY is een begrip dat in de gezondheidswetenschappen vaak gebruikt wordt om gezondheidseffecten te beschrijven. Het staat voor quality-adjusted life year. Oftewel een levensjaar gecorrigeerd voor de kwaliteit van dit levensjaar.
1 QALY vertegenwoordigt een levensjaar in volledige gezondheid, een half of een kwart QALY een levensjaar met een groot of zelfs heel groot verlies aan kwaliteit van leven.

Organisatie van te plannen zorg
Het RIVM doet aanbevelingen hoe de planbare ziekenhuiszorg door kan gaan bij een volgende crisis. Zo zou het goed zijn om af te spreken onder welke voorwaarden privéklinieken of buitenlandse ziekenhuizen deze zorg kunnen overnemen. Een andere mogelijkheid is de operatiecapaciteit zo goed mogelijk te gebruiken voor operaties die veel gezondheid opleveren. Dit onderzoek kan daarbij helpen.

Naar het rapport 'De gezondheidsgevolgen van uitgestelde operaties tijdens de corona-pandemie. Schattingen voor 2020 en 2021'

Lees ook het artikel in NRC naar aanleiding van dit onderzoek 'Groot verlies aan gezonde levensjaren (4 juli 2022)'