Gedragsregels
Om elke schijn van belangenverstrengeling te voorkomen, moeten samenwerkingen zorgvuldig en transparant zijn. Hiervoor zijn landelijke regels opgesteld: de Gedragscode Medische Hulpmiddelen (GMH) en de Code Geneesmiddelen Reclame (CGR).
We vatten deze hier zeer kort en bondig samen. U kunt zich niet beroepen op de inhoud van deze samenvatting. Check altijd de informatie in de oorspronkelijke gedragscodes en bijbehorende toelichtingen! NB Per januari 2024 zijn er weer wijzigingen doorgevoerd. Onderstaande teksten zijn hier op aangepast.
De gedragsregels die zijn vastgelegd in de gedragscodes beogen om - in aanvulling op de geldende wetgeving - nader invulling te geven aan een zorgvuldige, transparante en verantwoorde omgang tussen leveranciers van medische hulpmiddelen en geneesmiddelen en de partijen die betrokken zijn bij de besluitvorming over de aanschaf en/of de toepassing daarvan, ongeacht de setting waarin zij werkzaam zijn (in dienst van een instelling, binnen een maatschap of ander samenwerkingsverband, dan wel zelfstandig). De regels zijn wederkerig: wat de ene partij niet mag aanbieden of geven, mag de andere partij ook niet vragen of accepteren.
De algemene uitgangspunten zijn: voorkoming van ongewenste beïnvloeding, gerechtvaardigde grondslag en redelijkheid, documentatie en transparantie.
Check te allen tijde of uw interactie voldoet aan de eisen voor transparantie!
| Algemeen voor NOV-leden |
Het niet naleven van deze professionele standaard kan leiden tot royement van het desbetreffende lid (zie NOV-statuten). Daarnaast riskeert het desbetreffende lid bij overtreding van de Wet medische hulpmiddelen een straf welke kan variëren van een bestuurlijke boete, tot hechtenis. Zie de Wet medische hulpmiddelen hoofdstuk 4. |
| Geschenken |
|
Het incidenteel geven en aannemen van geschenken is toegestaan zolang het geschenk maximaal € 50,- (winkelwaarde, incl. Btw) kost en gerelateerd is aan de praktijk van de zorgprofessional, patiëntenzorg ten goede kan komen of een zuiver educatieve functie kan vervullen. Per zorgprofessional geldt een maximum van drie geschenken per jaar per therapeutische klasse1, per bedrijf. Productmonsters, demonstratiemodellen en attenties die worden verstrekt in verband met een bijzondere, eenmalige gebeurtenis in een persoonlijke context, voor zover deze redelijk zijn en passend bij deze gebeurtenis worden in de zin van dit artikel niet als geschenken beschouwd. Toch kunnen ook daar voorwaarden aan zijn verbonden. Kijk voor meer informatie, voorwaarden en toelichtingen op: - GMH - CGR 1. Dit is een aanscherping van de NOV t.o.v. de GMH en CGR. |
| Gastvrijheid en bijeenkomsten |
|
(Financiële) betrokkenheid van leveranciers bij bijeenkomsten voor zorgprofessionals is toegestaan, in die zin dat leveranciers bijeenkomsten mogen organiseren, dan wel financieel mede mogelijk maken, dan wel mogelijk maken dat een individuele zorgprofessional daaraan deelneemt, en in dat kader kosten voor hun rekening mogen nemen. Afhankelijk van het type bijeenkomst dient daarbij aan een aantal voorwaarden te worden voldaan en kunnen mogelijk inschrijfkosten, (redelijk geprijsde) maaltijden, (redelijk geprijsde) noodzakelijke overnachtingen en (redelijke) reiskosten vergoed worden door de leverancier per zorgprofessional. Hierbij geldt een maximum van € 500,- (incl. Btw) per zorgprofessional per therapeutische klasse1 per bijeenkomst tot een maximum van € 1.500,- (incl. Btw) per jaar. Indien u tenminste 50% van de kosten zelf draagt, telt dit bedrag niet mee voor het genoemde maximum van € 1.500 per jaar (incl. Btw). Klik hier voor alle voorwaarden en toelichtingen. Voor manifestaties (overige bijeenkomsten) gelden andere voorwaarden en maximumbedragen. Zodra een farmaceutisch of medisch bedrijf financieel of organisatorisch bij een bijeenkomst betrokken is, is de professionele standaard van toepassing. Indien sprake is van een financiële bijdrage aan de organisator van de bijeenkomst en deze bijdrage uitsluitend wordt besteed aan algemene kosten die rechtstreeks samenhangen met de organisatie van die bijeenkomst gelden de genoemde maximumbedragen niet, mits wordt voldaan aan de overige eisen. Hoewel deze algemene kosten die rechtstreeks samenhangen met de organisatie van de bijeenkomst uitgezonderd zijn van de berekening van de kosten aan gastvrijheid, moet wel het totale sponsorbedrag dat in een kalenderjaar is gefactureerd (per leverancier) mogelijk worden gemeld in het Transparantieregister Zorg (meer informatie).
|
| Sponsoring |
|
Sponsoring (van projecten of activiteiten anders dan bijeenkomsten) door leveranciers aan een georganiseerd samenwerkingsverband van zorgprofessionals of instelling is toegestaan, mits wordt voldaan aan verschillende voorwaarden (zie de gedragscodes). Sponsoring mag daarnaast niet leiden tot aantasting van de onafhankelijkheid, betrouwbaarheid en geloofwaardigheid van de sponsor en gesponsorde, noch van andere betrokken partijen en/of van de sector, dan wel anderszins ertoe leiden dat beslissingen met betrekking tot medische hulpmiddelen worden genomen op andere dan zorginhoudelijke, rationele en/of integere gronden. Aan de sponsoring mogen geen andere tegenprestaties worden gekoppeld dan de tegenprestaties die te maken hebben met naamsvermelding. Onder bepaalde voorwaarden kan een uitzondering gemaakt worden voor onderzoek. Een proefschrift van een individueel persoon mag tevens wel tot max. € 250 gesponsord worden. Ook studiebeurzen kunnen onder bepaalde voorwaarden gesponsord worden. Check te allen tijde of uw interactie voldoet aan de vereisten voor transparantie! |
| Dienstverlening |
|
Onder dienstverlening in het kader van deze Gedragscode wordt verstaan het door een zorgprofessional tegen vergoeding verrichten van bepaalde diensten, ongeacht de aard en aanduiding van deze diensten. Het is toegestaan om zorgprofessionals te betalen voor dienstverlening mits is voldaan aan verschillende voorwaarden. Zo moet onder andere het doel legitiem zijn en van betekenis zijn voor de leverancier, moet de keuze voor de dienstverlener gebaseerd zijn op diens kwalificaties en expertise en dient de dienstverlening in een schriftelijke dienstverleningsovereenkomst voor bepaalde tijd vastgelegd te worden. De zorgprofessional dient daarnaast aantoonbare toestemming te hebben van de raad van bestuur. De NVZ en FMS hebben een handreiking met concrete aanbevelingen uitgebracht over hoe afspraken en processen t.b.v. transparantie intern ingericht kunnen worden binnen zorginstellingen. De vergoeding dient / tarieven dienen marktconform te zijn, binnen het betreffende maximumtarief te vallen en aan een aantal andere voorwaarden te voldoen. Redelijke en werkelijke onkosten (bijv. reiskosten) mogen onder bepaalde voorwaarden vergoed worden. Een lid moet bij een publicatie, presentatie of onderzoeksproject altijd in een verklaring kenbaar maken of er sprake is van een potentiële belangenverstrengeling. Voor sprekers is een disclosure slide ontwikkeld door GMH. Abstracts die voor Wetenschappelijke bijeenkomsten worden ingestuurd, moeten voorzien zijn van een verklaring over de potentiële belangenverstrengeling.* Kijk voor meer informatie, voorwaarden en toelichtingen op:
* Dit is een aanscherping van de NOV t.o.v. de GMH en CGR. |
| Bonussen en kortingen |
|
Het geven en aannemen van bonussen en kortingen is toegestaan, mits er sprake is van kortingen in geld of natura voor zover het branche-gerelateerde producten betreft, het uitdrukkelijk schriftelijk is vastgelegd en wordt verrekend met (rechts)personen die rechtstreeks partij zijn bij de handelstransactie, distributie of levering van de medische hulpmiddelen waarop de handelsactie betrekking heeft. Kijk voor meer informatie, voorwaarden en toelichtingen op: |
| Richtlijncommissie: onafhankelijkheid is beter dan deskundigheid |
|
| Fellowships |
|
| Transparantieregister & Transparantieregister Zorg |
|
Interacties tussen leveranciers enerzijds en (samenwerkingsverbanden van) zorgprofessionals, instellingen en patiëntenorganisaties anderzijds dienen transparant te zijn. De Gedragscode onderscheidt drie vormen van transparantie:
Bij toepassing van de transparantieregels is het dus van groot belang steeds goed vast te stellen om welke interactie het gaat en welke partijen betrokken zijn. Vanaf 2013 worden de financiële banden tussen farmaceutische bedrijven, artsen en apothekers openbaar gemaakt in het Transparantieregister Zorg. De verplichting tot openbaarmaking geldt uitsluitend voor zover het totale bedrag uit hoofde van (een of meerdere) interacties tussen een bepaalde leverancier en een bepaalde zorgprofessional hoger is dan € 500 per kalenderjaar. In algemene zin geldt dat voor de bepaling welk bedrag in een bepaald kalenderjaar moet worden gemeld, de factuurdatum bepalend is. De openbaarmaking geldt voor een periode van 3 jaar. Let op: ook als een dienstverleningsovereenkomst afgesloten is op een naam van een samenwerkingsverband/instelling kan het zijn dat het aandeel van de zorgprofessional apart in het transparantieregister verwerkt dient te worden. Welke informatie openbaar gemaakt dient te worden is afhankelijk van het type interactie: Hoofdregel is dat de leverancier zorgdraagt voor het aanleveren van de meldingen bij het Transparantieregister Zorg. Hierop geldt een uitzondering als de leverancier buiten Nederland gevestigd is, of als de leverancier geen lid is van een van de brancheorganisaties die zijn aangesloten bij de stichting GMH. In deze gevallen moet de zorgprofessional of het samenwerkingsverband/de instelling zelf zorgdragen voor melding bij het TRZ, tenzij uitdrukkelijk anders tussen partijen is overeengekomen. Let op: ook interacties met een leverancier via tussenkomst van een derde partij (denk aan een congresbureau) dienen vermeld te worden. Zie ook:
|